MaĹysz Franciszek BHP w zakĹadzie pracy. Tom 2 [2008]

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

wprowadzenia Srodków w celu zwi�kszenia bezpiecze�stwa i popra-
wy zdrowia pracowników w miejscu pracy (DzUrz WE L 183
z 29.06.1989) do prowadzenia dzia�alnoSci zwi�zanej z ochron�
zdrowia i zapobieganiem ryzyku zawodowemu w zak�adzie pracy
pracodawca powinien wyznaczy� przede wszystkim jednego lub
wi�cej pracowników, a dopiero w razie braku wykwalifikowanych
pracowników pozyska� kompetentne osoby lub podmioty z ze-
wn�trz. Jak równie� uzna� Europejski Trybuna� SprawiedliwoSci
w wyroku z dnia 22 maja 2003 r. (w sprawie Komisja Wspólnot
Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów), obowi�zek pozy-
skania specjalistów z zewn�trz ma jedynie charakter subsydiarny
w stosunku do obowi�zku okreSlonego w art. 7 ust. 1 Dyrektywy,
czyli powstaje wy��cznie w przypadku, kiedy czynnoSci zwi�zane
z zapobieganiem i ochron� przed zagro�eniami w miejscu pracy nie
mog� by� wykonywane przez pracowników zak�adu pracy wskutek
braku kompetentnych pracowników.
Kwestia powierzenia przez pracodawc� wykonywania zada�
s�u�by bhp specjalistom spoza zak�adu pracy by�a te� przedmiotem
orzecze� Naczelnego S�du Administracyjnego. Tak np. w wyroku
z dnia 23 wrzeSnia 2005 r., I OSK 40/05 (nie publikowany), NSA
uzna� za mo�liwe powierzenie wykonywania zada� s�u�by bhp spe-
cjalistom spoza zak�adu pracy tak�e u pracodawców zatrudniaj�cych
100
wi�cej ni� 100 pracowników. Zupe�nie natomiast odmienne stanowi-
sko zaj�� NSA w wyroku z dnia 13 paxdziernika 2006 r., I OSK
263/06 (nie publikowany), wskazuj�c, �e w art. 23711 � 1 k.p. wy-
ró�niono dwie formy wykonywania zada� w zakresie bezpiecze�-
stwa i higieny pracy: pierwsza jest realizowana przez s�u�b� bhp,
a druga poprzez powierzenie wykonywania zada� tej s�u�by innym
podmiotom. S�d zwróci� równoczeSnie uwag�, �e formy te nie s�
to�same, bo gdyby takimi by�y, nie istnia�aby potrzeba ich odr�bnej
regulacji i mo�na by pos�ugiwa� si� poj�ciem s�u�by bhp zarów-
no w przypadku, gdy pracodawca zatrudnia wi�cej ni� 100 pracow-
ników, jak i gdy zatrudnia do 100 pracowników. Ponadto, zgodnie
z art. 23711 � 4 k.p., w�aSciwy inspektor pracy jest uprawniony do
nakazania utworzenia s�u�by bhp tak�e przez pracodawc� zatrudnia-
j�cego do 100 pracowników albo zwi�kszenie liczby pracowników
tej s�u�by, je�eli jest to uzasadnione stwierdzonymi zagro�eniami
zawodowymi. Dotyczy� to wi�c mo�e pracodawcy prowadz�cego
dzia�alnoS�, przy której wyst�puje zwi�kszony poziom czynników
szkodliwych i niebezpiecznych, stwarzaj�cych wi�ksze zagro�enie
dla zdrowia pracowników. Nale�y zatem przyj��, �e s�u�ba bhp
jest inn� form� ni� wykonywanie zada� tej s�u�by . Mo�liwoS� po-
wierzenia przez pracodawc� w razie braku kompetentnych pra-
cowników wykonywania zada� s�u�by bhp specjalistom spoza za-
k�adu pracy dotyczy wi�c tylko pracodawców zatrudniaj�cych nie
wi�cej ni� 100 pracowników, gdy� tylko ci pracodawcy nie maj�
obowi�zku utworzenia s�u�by bhp, a jej zadania mog� by� powie-
rzone okreSlonym osobom (zob. K. Zakrzewska-Szczepa�ska, S�u�-
ba bhp, S�. Prac. 2007, nr 8, s. 26).
W jakich przypadkach zadania s�u�by bhp mo�e wykonywa�
pracodawca?
W okreSlonych przypadkach zadania s�u�by bhp mo�e wykony-
wa� równie� sam pracodawca, posiadaj�cy uko�czone szkolenie nie-
zb�dne do wykonywania zada� tej s�u�by, a mianowicie je�eli:
" zatrudnia do 10 pracowników albo
" zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do gru-
py dzia�alnoSci, dla której ustalono nie wy�sz� ni� trzeci� kategori�
101
ryzyka w rozumieniu ustawy z dnia 30 paxdziernika 2002 r. o ubez-
pieczeniu spo�ecznym z tytu�u wypadków przy pracy i chorób za-
wodowych (DzU nr 199, poz. 1673 ze zm.). Kategorie ryzyka
okreSla natomiast rozporz�dzenie Ministra Pracy i Polityki Spo�ecz-
nej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie ró�nicowania stopy pro-
centowej sk�adki na ubezpieczenie spo�eczne z tytu�u wypadków
przy pracy i chorób zawodowych w zale�noSci od zagro�e� zawo-
dowych i ich skutków (DzU nr 200, poz. 1692 ze zm.).
Jak jest zorganizowana s�u�ba bhp i komu podlega?
Stosownie do przepisów � 1 powo�anego rozporz�dzenia RM
z dnia 2 wrzeSnia 1997 r., s�u�b� bhp stanowi� wyodr�bnione ko-
mórki organizacyjne jednoosobowe lub wieloosobowe. Liczb� pra-
cowników s�u�by bhp ustala pracodawca, bior�c pod uwag� stan za-
trudnienia oraz wyst�puj�ce w zak�adzie warunki pracy i zwi�zane
z nimi zagro�enia zawodowe, a tak�e uci��liwoSci pracy. Pracodaw-
ca zatrudniaj�cy od 100 do 600 pracowników tworzy wieloosobow�
lub jednoosobow� komórk� albo zatrudnia w tej komórce pracowni-
ka s�u�by bhp w niepe�nym wymiarze czasu pracy. Natomiast pra-
codawca zatrudniaj�cy ponad 600 pracowników powinien zatrudnia�
w pe�nym wymiarze czasu pracy co najmniej 1 pracownika s�u�by
bhp na ka�dych 600 pracowników.
S�u�ba bhp podlega bezpoSrednio pracodawcy. Dotyczy to rów-
nie� pracownika, któremu pracodawca powierzy� wykonywanie za-
da� s�u�by bhp. U pracodawcy b�d�cego jednostk� organizacyjn�
s�u�ba bhp podlega bezpoSrednio osobie zarz�dzaj�cej t� jednostk�
lub osobie wchodz�cej w sk�ad organu zarz�dzaj�cego, upowa�nio-
nej przez ten organ do sprawowania nadzoru w sprawach z zakresu
bezpiecze�stwa i higieny pracy.
Jakie uprawnienia przys�uguj� s�u�bie bhp?
Stosownie do przepisów � 3 powo�anego rozporz�dzenia RM
z dnia 2 wrzeSnia 1997 r., s�u�ba bhp jest uprawniona do:
1) przeprowadzania kontroli stanu bezpiecze�stwa i higieny pra-
cy, a tak�e przestrzegania przepisów oraz zasad w tym zakresie
w zak�adzie pracy i w ka�dym innym miejscu wykonywania pracy,
102
2) wyst�powania do osób kieruj�cych pracownikami z zalece-
niami usuni�cia stwierdzonych zagro�e� wypadkowych i szkodliwo-
Sci zawodowych oraz uchybie� w zakresie bezpiecze�stwa i higieny
pracy,
3) wyst�powania do pracodawcy z wnioskami o nagradzanie
pracowników wyró�niaj�cych si� w dzia�alnoSci na rzecz poprawy
warunków bezpiecze�stwa i higieny pracy,
4) wyst�powania do pracodawcy o zastosowanie kar porz�dko-
wych w stosunku do pracowników odpowiedzialnych za zaniedbanie
obowi�zków w zakresie bezpiecze�stwa i higieny pracy,
5) niezw�ocznego wstrzymania pracy maszyny lub innego urz�-
dzenia technicznego w razie wyst�pienia bezpoSredniego zagro�enia
�ycia lub zdrowia pracownika albo innych osób,
6) niezw�ocznego odsuni�cia od pracy pracownika zatrudnione-
go przy pracy wzbronionej,
7) niezw�ocznego odsuni�cia od pracy pracownika, który swoim
zachowaniem lub sposobem wykonywania pracy stwarza bezpoSred-
nie zagro�enie �ycia lub zdrowia w�asnego albo innych osób,
8) wnioskowania do pracodawcy o niezw�oczne wstrzymanie
pracy w zak�adzie pracy, w jego cz�Sci lub w innym miejscu wy-
znaczonym przez pracodawc� do wykonywania pracy, w wypadku
stwierdzenia bezpoSredniego zagro�enia �ycia lub zdrowia pracow-
ników albo innych osób.
Powy�sze uprawnienia przys�uguj� równie� pracownikowi za-
trudnionemu przy innej pracy oraz specjaliScie spoza zak�adu pracy
wykonuj�cym zadania s�u�by bhp.
Jakie wymagania kwalifikacyjne powinni spe�nia� pracownicy
s�u�by bhp oraz inne osoby wykonuj�ce zadania tej s�u�by?
Zarówno pracownik s�u�by bhp, jak równie� pracownik zatrud-
niony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzy� wykonywa- [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum