[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ten język do stworzenia złożonego menu nawigacyjnego wykorzystującego grafikę.
Kiedy po przestudiowaniu tej książki nabędziemy umiejętności programowania w języku
JavaScript, będziemy mogli sami decydować o tym, w jaki sposób chcemy wykorzy-
stać ten język.
Jak już powiedzieliśmy, język JavaScript można wykorzystać po stronie serwera; ma
jednak także kilka innych zastosowań. Najpopularniejsze wykorzystanie tego języka
polega na użyciu go po stronie klienta na stronach HTML. Kod JavaScript jest pobie-
rany wraz ze stroną HTML i uruchamiany w komputerze-kliencie (w komputerze, za
pomocą którego użytkownik przegląda stronę WWW). To właśnie dzięki temu zastoso-
waniu można przekształcić statyczny kod HTML oraz statyczną grafikę w elementy inte-
raktywnie współdziałające z użytkownikiem. Właśnie dzięki temu język JavaScript stał
się tym, czym jest, czyli technologią powszechnie wykorzystywaną na stronach WWW.
Dzięki technologii JavaScript możemy przemieszczać elementy na stronie WWW oraz
odpowiadać na różnorodne działania użytkowników.
JavaScript nie jest technologią odpowiednią do zastosowania w każdym projekcie WWW.
Stanowi jednak naturalny wybór do wykonywania zadań sprawdzania poprawności
danych w formularzach, rozpoznawania działań wykonywanych przez użytkownika
(nawet takich, jak wykrywanie pozycji kursora myszy na ekranie), wykonywania operacji
na stronie WWW oraz przetwarzania danych, których nie trzeba przesyłać na serwer.
30 JavaScrIpt dIa każdego f& Część I
Język JavaScript nie posiada żadnych wbudowanych możliwości graficznych, ale tech-
nologię tę coraz częściej wykorzystuje się do skryptów graficznych formatów wekto-
rowych, jak Flash lub SVG. Zastosowanie języka JavaScript do obsługi formatu SVG
zostanie przedstawione w rozdziale 21. Technologia SVG .
JavaScript, Jscript i ECMAScript
Język JavaScript ma kilka odmian, zatem jeżeli dopiero zaczynamy uczyć się tego języka,
niektóre pojęcia mogą nas wprowadzać w błąd. Bardziej zaawansowani programiści
często będą odnosić się do języków JavaScript, Jscript oraz ECMAScript. Spróbujmy
zatem określić, czym dokładnie są te języki skryptowe i jakie są pomiędzy nimi różnice?
JavaScript
Jak wspomniano wcześniej, JavaScript jest nazwą wybraną przez firmę Netscape, twórcę
technologii JavaScript, do określania pierwotnie zastrzeżonego języka skryptowego.
W rzeczywistości, nazwa JavaScript była własnością firmy Netscape. Wersja 1.0 języka
JavaScript pojawiła się w przeglądarce Netscape 2.0, natomiast Netscape 3 wyposażono
w język JavaScript w wersji 1.1.
JScript
Nie potrzeba było wiele czasu, aby firma Microsoft doceniła potencjał języka JavaScript
i wyposażyła przeglądarkę Microsoft Internet Explorer w wersji 3 w swoją implementa-
cję tego języka. Implementację tę określono nazwą JScript, ponieważ wykorzystanie
nazwy JavaScript naruszyłoby prawa własności firmy Netscape do tej technologii. Jed-
nakże, pomimo iż język Jscript wykorzystuje własny interpreter oraz w pewnym stopniu
różni się od JavaScript, to jednak oba te języki są do siebie podobne. Z punktu widze-
nia programisty, ktoś, kto nauczył się jednego z tych języków, w dużej mierze zna też
drugi z nich. Chociaż w pewnym momencie firma Microsoft preferowała wykorzy-
stywanie języka VBScript zamiast JavaScript, to jednak ten drugi pozostał głównym języ-
kiem wykorzystywanym przez programistów do pisania skryptów po stronie klienta.
Częściowo wynikało to z tego, że początkowo przeglądarka Netscape była bardziej
popularna, ale jeszcze ważniejszym powodem był fakt, że język JavaScript był dostępny
w większej liczbie przeglądarek niż JScript. Obecnie rzadko spotyka się skrypty VBScript
na stronach WWW, z tego prostego względu, że język ten obsługują wyłącznie prze-
glądarki firmy Microsoft. Może nieco dziwić to, że wraz ze zmniejszeniem popular-
ności języka JavaScript do tworzenia skryptów po stronie klienta, wzrosła popularność
języka VBScript w technologii skryptów po stronie serwera ASP.
Po stronie klienta, pomiędzy językami JavaScript a JScript istniało tak dużo różnic, że
pisanie skryptów przeznaczonych do wykorzystania na wielu platformach nie było
zbyt łatwe. Specyfikację JavaScript przekazano do Europejskiego Stowarzyszenia
Producentów Komputerów (ECMA) w celu stworzenia standardu . Tak powstał język
ECMAScript.
RozdzIał 1. f& Podstawy31
ECMAScript
Wraz z pojawieniem się 4. wersji przeglądarek Netscape Navigator oraz Internet Explo-
rer, w obu spróbowano zaimplementować standardową wersję języka ECMAScript.
Wersja zaimplementowana w przeglądarce Internet Explorer okazała się bliższa stan-
dardu niż implementacji firmy Netscape i fakt ten, jako jeden z kilku czynników, przy-
czynił się być może do ekspansji przeglądarki Microsoftu, która zdominowała rynek
przeglądarek WWW.
Europejskie Stowarzyszenie Producentów Komputerów ECMA (European Computer
Manufacturer Association) jest międzynarodowym stowarzyszeniem przemysłowym.
Organizacja ta opracowała kilka standardów branży komputerowej, z których większość
można pobrać za darmo ze strony http://www.ecma.ch. ECMAScript jest nazwą, która
została zaadoptowana do standardu ECMA-262, opracowanego po tym, jak firma Net-
scape zaproponowała język JavaScript w wersji 1.1 jako standard. ECMAScript to de
facto międzynarodowy standard języka JavaScript. W czasie powstawania tej książki
opracowano trzecią wersję tego standardu, która odpowiadała językowi JavaScript
w wersji 1.5 oraz JScript w wersji 5.5.
Należy zdać sobie sprawę z tego, że ECMAScript stanowi standard dla rdzenia języka
JavaScript. Jako rdzeń rozumiemy te właściwości języka, które istnieją niezależnie od
środowiska, w którym wykorzystujemy JavaScript (przeglądarka WWW, PDF itp.).
Obejmuje to takie właściwości, jak funkcje obliczeń arytmetycznych oraz obsługi dat.
Te elementy języka nie wchodzą w interakcje oraz nie zależą od przeglądarki.
Elementy umożliwiające komunikację języka JavaScript ze środowiskiem hosta są przed-
miotem innego standardu, który określany jest mianem W3C DOM (World Wide Web
Consortium Document Object Model, czyli Obiektowy Model Dokumentu Konsorcjum
WWW). Standard ten jest istotny dla języka HTML, dlatego też mogliśmy się z nim
spotkać już wcześniej. Oprócz opisu metody zapisu dokumentów HTML, standard ten
określa, w jaki sposób można uzyskać dostęp do elementów dokumentów HTML z po-
ziomu języka JavaScript i jak wykonywać na nich operacje. Ten aspekt języka omówiono
w dalszej części tej książki.
W praktyce ECMAScript nie jest językiem, którego powinni się uczyć programiści
piszący skrypty JavaScript. Jest on przeznaczony dla projektantów przeglądarek, którzy
powinni zadbać, aby ich implementacja JavaScript zawierała te same funkcje, co imple-
mentacje w innych przeglądarkach.
Język ECMAScript stanowi istotny krok na drodze do większej jednolitości języka
JavaScript. W JavaScript zawsze znajdą się elementy, które nie będą częścią specyfi-
kacji ECMAScript, częściowo po to, aby zapewnić wsteczną zgodność ze starszymi
przeglądarkami. Język JavaScript jest zgodny z ECMAScript, a ponadto zawiera do-
datkowe właściwości.
Sporo miejsca zajęło jak dotąd opisanie tła języka JavaScript; teraz przejdziemy do
omówienia sposobu wykorzystania samego języka.
32 JavaScrIpt dIa każdego f& Część I
Zaczynamy
Aby stać się autorem skryptów JavaScript, potrzebujemy dwóch narzędzi: edytora tek-
stowego oraz przeglądarki WWW.
Wybór edytora tekstowego i przeglądarki WWW
[ Pobierz całość w formacie PDF ]