[ Pobierz całość w formacie PDF ]

in or-di-ne le wo-stre ka-me-re) (Posprz tajcie swoje pokoje!), poslugujecie si trybem
rozkazuj cym  prosicie, dacie lub zach cacie. W j zyku wloskim istniej cztery formy
trybu rozkazuj cego:
Cz II: W oski w akcji
190
Liczba pojedyncza nieformalna: odnosisz si w sposób nieformalny do znajomej osoby,
na przyklad do przyjaciela lub czlonka rodziny.
Je eli czasownik w bezokoliczniku ko czy si na -are, jak w przypadku slowa mandare
(man-da-re) (wysyla ), to forma trybu rozkazuj cego ko czy si na -a: Manda! (man-da)
(Po lij!). Czasownik, który w bezokoliczniku ko czy si na -ere lub -ire, na przyklad
prendere (pren-de-re) (bra ) i finire (fi-ni-re) (ko czy ), w trybie rozkazuj cym
przybiera ko cówk -i: Prendi! (pren-di) (We !) i Finisci! (fi-ni-szi)! (Sko cz!).
Liczba pojedyncza grzeczno ciowa: odnosisz si w sposób formalny do osoby, której
dobrze nie znasz.
Forma trybu rozkazuj cego zmienia si , gdy odnosimy si do drugiej osoby w sposób
grzeczno ciowy. Je eli czasownik w bezokoliczniku ko czy si na -are, jak w przypadku
slowa mandare, grzeczno ciowa forma trybu rozkazuj cego ko czy si na -i: Mandi!
(man-di) (Prosz posla !). Czasownik, który w bezokoliczniku ko czy si na -ere lub -ire,
na przyklad prendere i finire, w trybie rozkazuj cym przybiera ko cówk -a: Prenda!
(pren-da) (Prosz wzi !) i Finisca! (Prosz sko czy !).
Liczba mnoga: odnosisz si do wi cej ni jednej osoby.
Form trybu rozkazuj cego w liczbie mnogiej poslugujesz si , zwracaj c si do grupy co
najmniej dwóch osób, nawet je eli do poszczególnych jej czlonków zwrócilby si w sposób
grzeczno ciowy. Czasowniki w bezokoliczniku ko cz ce si na -are, tak jak mandare,
w trybie rozkazuj cym przybieraj ko cówk -ate: Mandate! (man-da-te) (Po lijcie!).
Czasowniki w bezokoliczniku ko cz ce si na -ere zmieniaj ko cówk na -ete:
Prendete! (pren-de-te) (We cie!). Czasowniki w bezokoliczniku ko cz ce si na -ire
zmieniaj ko cówk na -ite: Finite! (fi-ni-te) (Sko czcie!).
Liczba mnoga uwzgl dniaj ca podmiot mówi cy.
Dobre wie ci! Wszystkie czasowniki, w tym tak e slu ce nam za przyklad mandare,
prendere i finire, zmieniaj ko cówki na -iamo. A zatem powiemy: Mandiamo!
(man-dja-mo) (Po lijmy!), Prendiamo! (pren-dja-mo) (We my!) oraz Finiamo!
(fi-nia-mo) (Sko czmy!). Proste, prawda?
Tabela 10.2 w zwi zly sposób porz dkuje powy sze wiadomo ci.
Tabela 10.2. Ko cówki czasowników w trybie rozkazuj cym
Forma -are -ere -ire
Nieformalna liczba pojedyncza -a -i -i
Grzeczno ciowa liczba pojedyncza -i -a -a
Liczba mnoga -ate -ete -ite
Forma  my -iamo -iamo -iamo
Nie mo emy pomin pewnych wa nych wyj tków od opisanych powy ej regul. W tabeli 10.3
znajdziesz niektóre z nich.
Czytaj dalej... [ Pobierz całość w formacie PDF ]