Groult Benoite SĂłl Ĺźycia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

łącznie z najgorszymi, które mi opowiadają o nieszczęściach Guy Luxa, o akademickiej
szpadzie Josepha Kessela, o aferze Naessensa czy Bettina, czyli typowo francuskie ploteczki,
o wiele bardziej interesujące moim zdaniem niż rozwód Lany Turner, waga Elvisa Presleya
bądz oszustwa Franka Sinatry. Mało brakuje, żebym czasami nie widziała u Sydneya manier
zwykłego teksańskiego kmiotka!
Wypływa to wszystko ze złej wiary tym bardziej oczywistej, że Sydney z błogim
zadowoleniem zanurzył się w swoim ulubionym kulturalnym tygielku, mianowicie we
francuskiej Nowej Powieści, której zarzuca tylko to, że nazywa się jeszcze �powieścią�.
Wreszcie znalazł się w miejscu, gdzie narodził się ten gatunek literacki, jego zdaniem
spychający w niebyt wszystkie inne. Chłonie woń Nowej Powieści i poznaje jej autorów,
wesołych kompanów lub nudnych teoretyków jak wszyscy dokoła, nie noszących żadnych
znaków rozpoznawczych czy szczególnego odzienia. Podejrzewam, że jest tym
rozczarowany. Ale w ciągu tego roku będzie mógł się poświęcić planowanemu od dwóch już
lat dziełu, którym dorówna swoim wzorom: Sydney zamierza bowiem oczyścić je dokładnie z
najmarniejszej iskierki życia mogącej stanowić grozbę, że zostanie porównane do
jakiejkolwiek powieści.
Trwa to już kilka lat, odkąd w zmowie z amerykańskimi akademikami skrył się w
dającym poczucie bezpieczeństwa kokonie pogardy dla literatury cieszącej się publicznym
powodzeniem. Aaskawym okiem patrzyli tylko na pisarzy, których książki sprzedawały się w
minimalnych nakładach, a ich lektura potwornie nudziła. Szczytem stała się ostatnio wydana
powieść �strukturalna�: jej bohater dla większej pewności mienił się �Struktura� i Sydney nią
właśnie zamyślał się inspirować. Przystąpiłam do czytania jej z maksimum dobrych chęci,
przeradzających się w miarę przewracania stron w kategoryczne postanowienie
kontynuowania lektury, i wreszcie dotarłam do słowa �koniec� wyłącznie dzięki
rozpaczliwemu zrywowi resztek woli!
Czy to pośredni wpływ Gawaina? Nie jestem już w stanie wierzyć w szczerość,
spontaniczność Sydneya, kiedy dążeniem do ścisłości i czystej literatury próbuje uzasadnić
ascetyczność swojej powieści, oschłość i brak choćby namiastki charakteru czy cienia akcji.
Widzę w tym jedynie przytłaczającą szarzyznę. Stąd wniosek, że albo należy mnie uznać za
ograniczoną, albo Sydneya i jego akolitów za dowcipnisiów, lecz niesamowicie poważnych.
Wybaczają mi zresztą mój brak entuzjazmu: ostatecznie jestem tylko historyczką.
Tego lata pozwalamy sobie jedynie na dwutygodniowe wakacje u Fr�d�rique w
Bretanii. Przygotowuję wykład, który mam wygłosić na Sorbonie na rozpoczęcie roku, i
pracuję nad książką zamówioną przez wydawnictwo PUF na podstawie mojego doktoratu:
�Kobiety i rewolucje�.
Kiedy zdarza mi się mijać w Raguen�s z Gawainem, zamieniamy kilka uprzejmych
słów. Jedynie spojrzenia niosą nam pociechę: to na pewno my, w innym miejscu i w innym
czasie umiejący tak dobrze trzymać się w ramionach; to na pewno my, ci sami, co przez całą
ostatnią zimę wymieniali korespondencję, w której wcale nie uprzejmość dominowała. Nie
przestaliśmy bowiem do siebie pisać: on posyłał mi z Pointe-Noire codziennie krótkie notatki,
nadawane partiami co dwadzieścia, dwadzieścia pięć dni, kiedy jego statek zawijał do portu,
by uzupełnić zapasy żywności, ropy i wyładować rybę; ja adresowałam na poste restante listy,
których nigdy mi się nie udawało zgrać z tym, co on pisał: pociągnięcia piórem po wodzie,
daremne próby, by doścignąć nurkującego bez ustanku kormorana.
W gruncie rzeczy ta korespondencja podkreśla jedynie osobliwość naszego związku.
Gawain nie pozostawił zauważalnych śladów w moim życiu i nie zna żadnego z miejsc, gdzie
mieszkałam, z wyjątkiem domu rodzinnego. On należy tylko do mojego życia wymarzonego,
a ja piszę doń z krainy, gdzie wszystko jest możliwe i nic prawdziwe. Zależy mi jednak na tej
wymianie listów: uroki słowa pisanego, każdego słowa pisanego, byle tylko posiadać
minimalne umiejętności, mocno oddziaływują, nawet na kogoś, kto jeszcze całkiem niedawno
uważał, że pisać znaczy �przekazywać nowiny�. Ostrożnie sprowadzam go na złą drogę,
gorsząc w stopniu zaledwie wystarczającym, by obudzić w nim sztukę zaznawania takiego
typu przyjemności, skoro inne chwilowo są nam zabronione.
Planowaliśmy zjechać się na tydzień, dwa w Casamance, kiedy jego sezon rybołówczy
dobiegnie końca i zanim wróci do rodziny do Larmor. Konieczność spotykania się z dala od
miejsca zamieszkania każdego z nas nawet mi przypadała do gustu, zwiększała bowiem [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum